حفاری یک فعالیت صنعتی است که به کمک تجهیزات وابسته، چاله‌ای در زمین حفر می‌کند. هدف از حفاری می‌تواند دستیابی به منابع طبیعی مانند نفت، گاز، آب، مواد معدنی و یا انجام بررسی‌های زمین‌شناسی، زمین‌فیزیکی، آب‌شناسی و ژئوتکنیک باشد. حفاری ممکن است در سطح خشک یا درسا بر روی پلت‌فرم‌های حفاری انجام شود.حفاری یکی از فعالیت های مهم در صنعت نفت و گاز، معدن و تونل سازی است که به کمک تجهیزات وابسته انجام می شود. انواع تجهیزات حفاری شامل ماشین آلات، ابزار و قطعاتی است که برای حفر چاله، بریدن و خرد کردن سنگ ها، انتقال و تخلیه مواد، تثبیت و پوشش دادن دیواره چاله، انجام آزمایش ها، کنترل فشار و فوران چاه و ثبت اطلاعات مورد نیاز هستند.

انواع تجهیزات حفاری شامل ماشین آلات، ابزار و قطعات مختلفی است که برای انجام عملیات حفاری لازم هستند.

تجهیزات حفاری

برخی از انواع تجهیزات حفاری

دکل حفاری:

دکل حفاری یکی از انواع تجهیزات حفاری میباشد. دکل حفاری یک ساختمان فلزی است که بر روی چاله نصب می‌شود و برای حمل و نصب سایر تجهیزات حفاری استفاده می‌شود. دکل حفاری شامل قسمت‌های مختلفی مانند ستون دکل، پایه دکل، سر دکل، رینگ دکل، روتاری تیبل، ساب استراکچر، کراون بلاک، تراولینگ بلاک، هوک، سوئول، درام و کابین کنترل است.

لوله حفاری:

یکی دیگر از انواع تجهیزات حفاری لوله حفاری است که یک قطعه فلزی است که به پایین چاله فرو می‌رود و نقش انتقال نیرو، چرخش و آب به مته حفاری را دارد. لوله حفاری شامل قسمت‌های مختلفی مانند قلاویز حفاری، قطعه هدکربارل حفاری، راد حفار و … میباشد.

قطعه هدکربارل حفاری:

قطعه هدکربارل حفاری یکی دیگر از انواع تجهیزات حفاری است که یک قطعه فلزی است که به پایین لوله الحاقی متصل می شود و نقش افزایش وزن و فشار بر روی مته را دارد. قطعه هدکربارل حفاری باعث می شود که مته به صورت عمودی و یکنواخت در زمین حرکت کند.

قدمی دیگر تا کارآفرینی
مقایسه و انتخاب قطعه هدکربارل سینگل و دوبل در دستگاه حفاری

قلاویز حفاری:

قلاویز حفاری یک قطعه فلزی است که به بالای مته حفاری متصل می شود و نقش اتصال بین مته و لوله الحاقی را دارد. قلاویز حفاری باید دارای استحکام و سختی بالایی باشد تا بتواند به مته انتقال نیرو و چرخش دهد.

مته فولادی:

مته فولادی یک قطعه فولادی است که به پایین قطعه هدکربارل حفاری متصل می شود و نقش بریدن و خرد کردن سنگ ها و خاک را دارد. مته فولادی باید دارای سختی و مقاومت بالایی باشد تا بتواند با سطوح سخت زمین روبرو شود.

حفاری

قطعه استابلایزر حفاری:

قطعه استابلایزر حفاری یک قطعه فلزی است که یکی دیگر از انواع تجهیزات حفاری به بالای قطعه هدکربارل حفاری گذاشته می شود و نقش تثبیت و هدایت لوله الحاقی را دارد. قطعه استابلایزر حفاری باعث می شود که لوله الحاقی در جهت صحیح و بدون انحراف در زمین پروژده شود.

سیت و ساچمه پمپ:

سیت و ساچمه پمپ دو قطعه فلزی هستند که به دستگاه پمپ آب متصل می شوند و نقش انتقال آب به داخل چاله حفاری را دارند. سیت پمپ در سوراخی کوچک در کف چاله جاسازی می شود و ساچمۀ پمپ در لولۀ الحاقی کشیده می شود. سیت و ساچمۀ پمپ باعث می شوند کۀ آب با فشار بالا به داخل چالۀ حفاری رسیده و خاک و سنگ هائی کۀ توسط متۀ حفاری خرد شده اند را به بیرون ببرد.

پکینگ و لاینر:

پکینگ و لاینر دو قطعه فلزی هستند که جزو انواع تجهیزات حفاری بوده و به دور لوله الحاقی قرار می گیرند و نقش جلوگیری از نشت آب و گاز در فضای بین لوله الحاقی و دیواره چاله حفاری را دارند. پکینگ و لاینر باعث می شوند که فشار درون چاله حفاری کنترل شود و خطر آتش سوزی و انفجار کاهش یابد.

قدمی دیگر تا کارآفرینی
پکینگ و لاینر: قطعات کاربردی در صنعت حفاری

چکش spt:

یکی دیگر از انواع تجهیزات حفاری که مورد بحث قرار میگیرد چکش spt میباشد که یک قطعه فلزی است که به بالای راد حفاری متصل می شود و نقش انجام آزمایش spt را دارد. آزمایش spt یک روش اندازه گیری مقاومت خاک است که با تعداد ضربات لازم برای فرو رفتن 30 سانتی متر مته در خاک محاسبه می شود. چکش spt با وزن 63.5 کیلوگرم و ارتفاع 76 سانتی متر به صورت متوالی بر روی راد حفاری می خورد و تعداد ضربات را ثبت می کند.

تجهیزات حفاری

جافنری n.h:

جافنری n.h یک قطعه فلزی است که در لیست انواع تجهیزات حفاری قرار گرفته و به بالای لوله الحاقی متصل می شود و نقش اتصال بین لوله الحاقی و دستگاه حفاری را دارد. جافنری n.h با استفاده از پین و باکس به لوله الحاقی متصل می شود و امکان جداسازی آسان لوله الحاقی را فراهم می کند.

لوله الحاقی:

لوله الحاقی یک قطعه فلزی است که به بالای جافنری n.h متصل می شود و نقش انتقال نیرو، چرخش و آب به قطعات پایین تر را دارد. لوله الحاقی باید دارای قطر، طول و ضخامت مناسب باشد تا بتواند با شرایط حفاری سازگار باشد.

قدمی دیگر تا کارآفرینی
لوله الحاقی | مزایا و معایب استفاده از آن در صنعت حفاری

راد حفاری:

یکی دیگر از انواع تجهیزات حفاری مورد بحث راد حفاری یک قطعه فلزی است که به پایین لوله الحاقی متصل می شود و نقش انجام عملیات حفاری در عمق هائی کۀ لولۀ الحاقی نمی تواند به آن ها دست یابد را دارد. راد حفاری باید دارای قطر، طول و سختی مناسب باشد تا بتواند با سطوح سخت زمین روبرو شود.

هوزینگ حفاری:

هوزینگ حفاری یک قطعه فلزی است که به پایین لوله الحاقی متصل می شود و نقش پوشش دادن و تثبیت کردن دیواره چاله حفاری را دارد. هوزینگ حفاری باعث می شود که خاک و سنگ های آزاد در چاله حفاری به پایین نریزند و خطر ریزش و فروپاشی چاله حفاری کاهش یابد.

متۀ دیابوریت :

آخرین قطعه از انواع تجهیزات حفاری متۀ دیابوریت در حفاری یک قطعۀ فلزی است کۀ به پائین راد حفاری متصل می شود و نقش بریدن و خرد کردن سنگ هائی کۀ دارای سختی بالا هستند را دارد. متۀ دیابوریت در حفاری از جنس دیابوریت است کۀ یک نوع سنگ آذرین است کۀ دارای سختی 7 تا 8 در مقیاس موس است. متۀ دیابوریت در حفاری باعث می شود که سنگ های سخت و مقاوم به صورت ذرات ریز شکسته شوند و با آب به بیرون چاله حفاری منتقل شوند.

متۀ دیابوریت در حفاری

سوالات پرتکرار

1_ چه نوع مته حفاری برای حفر چاله های عمیق مناسب است؟

برای حفر چاله های عمیق، معمولا از مته های دنده ای یا رولر کان که از انواع تجهیزات حفاری استفاده می شود. این نوع مته ها دارای دنده های فلزی هستند که با چرخش بر روی سنگ ها فشار می آورند و آن ها را خرد می کنند.

2_ چگونه می توان فشار درون چاله حفاری را کنترل کرد؟

برای کنترل فشار درون چاله حفاری، از سیستم گردش گِل و سیستم بلوئینگ استفاده می شود. سیستم گردش گِل با انتقال گِل به داخل و خارج از چاله، فشار را تعادل بخشیده و خاک و سنگ های خرد شده را به بیرون منتقل می کند. سیستم بلوئینگ با استفاده از دریل پایپ، آنولار، بور، هیدرولیک و شیرهای کنترل، فشار را تنظیم و در صورت لزوم فوران چاه را جلوگیری می کند.

3_چه نوع آزمایش هایی را می توان در حین حفاری انجام داد؟

در حین حفاری، می توان با استفاده از انواع تجهیزات حفاری و روش های مختلفی برای انجام آزمایش های زمین شناسی، زمین فیزیکی، آب شناسی و ژئوتکنیک استفاده کرد. برخی از این روش ها عبارتند از:

    • آزمایش spt: آزمایش spt یک روش اندازه گیری مقاومت خاک است که با تعداد ضربات لازم برای فرو رفتن 30 سانتی متر مته در خاک محاسبه می شود.
    • آزمایش cbr: آزمایش cbr یک روش اندازه گیری تحمل خاک به فشار است که با نسبت نیروی لازم برای فرو رفتن استاندارد پین در خاک محاسبه می شود.

4_لوازم حفاری را از کجا تهیه کنیم؟

یکی از شرکت های معتبر در ایران که در زمینه دستگاه های صنعتی خصوصا انواع تجهیزات حفاری فعالیت میکنند و شما عزیزان با اطمینان کامل میتوانید این محصولات را تهیه کنید شرکت شویا صنعت میباشد.

قدمی دیگر تا کارآفرینی
انواع دستگاه حفاری ژئوتکنیک
4.8/5 - (5 امتیاز)